Một
số bệnh nhân nhiễm Zika không có biểu hiện lâm sàng nhưng chuyên gia
khuyên bạn cần lưu ý những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh này.
Tổ
chức Y tế Thế giới (WHO) vừa tuyên bố virus Zika là tình trạng khẩn cấp
y tế công cộng quốc tế bởi những lo ngại ngày càng tăng về khả năng có
thể gây dị tật bẩm sinh. Dự đoán khoảng 4 triệu người có thể bị nhiễm
cho tới cuối năm nay.
>> Não người lớn cũng có thể bị tấn công bởi virus Zika
>> Nguyên nhân và triệu chứng bệnh sốt siêu vi ở trẻ nhỏ
>> Chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ trong ngày hè nắng nóng
Riêng Việt Nam, do đang lưu hành loại muỗi gây nên dịch sốt xuất huyết
(cùng chủng muỗi lan truyền virus Zika) và sự đi lại, giao lưu với các
vùng có dịch nên Bộ Y tế nhận định khả năng xuất hiện bệnh do virus Zika
hoàn toàn có thể xảy ra.
Dấu hiệu nhận biết bệnh zika
Theo
bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, thời gian
ủ bệnh Zika khoảng 2-12 ngày sau khi bị muỗi đốt. Khoảng 75-80% số bệnh
nhân bị nhiễm virus Zika không có biểu hiện lâm sàng.
Bác
sĩ Cấp cho biết, những người cần xét nghiệm để phát hiện virus Zika
trước hết là người bệnh cư trú hoặc đi du lịch tới khu có lưu hành dịch
Zika trong vòng hai tuần trước khi khởi phát bệnh và có ít nhất 2 trong
số các triệu chứng lâm sàng.
- Sốt nhẹ 37,8-38,5 độ C, mệt mỏi, mọc ban rát sẩn trên da, đau các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân.
- Viêm xung huyết kết mạc, đau cơ, nhức đầu, đau hố mắt, và suy nhược.
- Một số ít bệnh nhân có thể có đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, loét niêm mạc hoặc ngứa.
Chẩn
đoán xác định khi bệnh nhân nghi ngờ, có các xét nghiệm khẳng định căn
nguyên như RT-PCR Zika virus dương tính, hay phản ứng huyết thanh (IgM)
dương tính và có hiệu giá kháng thể cao gấp từ 4 lần trở lên so với hiệu
giá kháng thể trung hòa virus Dengue tại cùng thời điểm.
Đối tượng nào dễ mắc virus Zika?
Theo
TS. Masaya Kato - đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cho
biết, lý do WHO nhận định Zika là mối quan ngại đối với y tế cộng đồng
không phải do tốc độ lây lan của virus mà do các biến chứng nguy hiểm
của bệnh này. Đối với trẻ sơ sinh, cụ thể là gây teo não và hội chứng
Guillain-Barré, một loại rối loạn hệ thống miễn dịch tác động đến thần
kinh gây ra hiện tượng yếu cơ ở tay và chân.
Do đó, phụ nữ có thai, đang có ý định và có nguy cơ mang thai là những đối tượng cần cẩn trọng nhất.
Phụ
nữ có thai nghi ngờ hoặc xác định bị nhiễm virus Zika cần được theo dõi
siêu âm thai mỗi 3-4 tuần một lần để phát hiện sớm tình trạng đầu nhỏ
hoặc vôi hóa não ở thai nhi.
Trẻ
bị dị tật đầu nhỏ hoặc có tiền sử mẹ nhiễm virus Zika khi mang thai cần
được theo dõi sự phát triển về tinh thần và vận động, đánh giá thị lực
và điều trị các rối loạn như co giật, động kinh.
Điều trị như thế nào khi bị bệnh zika do virus zika?
Vẫn
theo bác sĩ Cấp, hiện không có điều trị đặc hiệu cho bệnh do virus
Zika. Các điều trị hỗ trợ bao gồm nghỉ ngơi, bồi phụ nước, điện giải, hạ
sốt nếu có sốt cao. Người bệnh đặc biệt cần thận trọng khi dùng Aspirin
hay corticoid khi chưa loại trừ được sốt xuất huyết Dengue.
Theo dõi các biểu hiện yếu, liệt cơ sau khi bị bệnh để phát hiện, xử trí sớm hội chứng Gulain-Barre nếu có.
Cách phòng bệnh zika
Do
chưa có vắc xin phòng bệnh nên cách duy nhất chủ yếu là hạn chế đi đến
vùng lưu hành dịch Zika. Các cá nhân trong vùng dịch áp dụng các biện
pháp hạn chế muỗi đốt như: Mặc quần áo kín, sáng màu, dùng các thuốc xua
đuổi côn trùng, nằm màn.
Tại
vùng có dịch cần triển khai các biện pháp diện muỗi như: Đảm bảo vệ
sinh môi trường, loại bỏ các vật dụng đọng nước như các mảnh vỡ, lốp xe,
vỏ lon, vũng nước đọng. Đậy kín các chum, bể hoặc thả cá diệt loăng
quăng, diệt muỗi bằng bẫy, vợt,...
Cần sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục với người bị nhiễm hoặc nghi nhiễm virus Zika.